پناهندگی در گرجستان بزبان ساده
قفقازستان - تعداد پناهجویان ایرانی در گرجستان رو به افزایش است. بسیاری از پناهجویان اطلاعات درستی درباره شرایط و روال پناهدگی در گرجستان ندارند و تنها بر اساس شنیده ها وارد این پروسه می شوند. در این پست با مفاهیم اولیه و پایه در مورد پناهندگی آشنا می شوید.
پناهجویان چه می گویند؟
با اقایی گفتگو می کنم که حدود 25 سال سن دارد. می گوید در تفلیس کارهای تعمیرات ساختمان انجام میدهد و پناهنده اجتماعی است.
" در گرجستان خیلی راحت پناهندگی میدهند، من هیچ فعالیتی در ایران نداشتم اما اینجا وقتی درخواست پناهندگی دادم، خیلی زود بمن جواب دادند و در کمتر از یکماه بمن پناهندگی دادند."
صحبتهای این فرد آنقدر بنظرم شگفت انگیز می اید که از او در خواست میکنم کارت اقامت خود را بمن نشان دهد. او یک کارت موقت نشان میدهد که به پناهجویان داده می شود. متوجه می شوم که او هنوز فرق پناهنده با پناهجو را نمیداند و اینکه راه درازی برای پناهنده شدن در پیش دارد.
در اداره مهاجرت با خانواده ای ایرانی برخورد میکنم که یک فرزند دبستانی دارند. در سالن انتظار نشسته بودند تا برای مصاحبه صدایشان بزنند. می پرسم چه مشکلی در ایران داشتید که درخواست پناهندگی داده اید.
- وضعیت ایران رو که خودتون میدونید، دیگه جای زندگی نیست.
- متوجه هستم، منظورم اینه که شما چه مشکل خاصی داشتید که مجبور به درخواست پناهندگی شدید؟
- ما مسیحی شدیم.
- اوکی، پس قصد دارید در گرجستان زندگی کنید؟
-خیر، اینجا که زبانش بدرد نمی خوره واسه آینده بچه مون هم دورنمای خوبی نداره. هر وقت قبول شدیم از اینجا میریم.
- چطوری میخواهید از اینجا به کشور دیگری بروید؟
- من تحقیق کردم. با پاسپورت پناهندگی اینجا به 35 کشور میشه مسافرت کرد. هر وقت پاسپورت گرفتیم از اینجا میریم یک کشور بهتر.
گفتگوهای فوق دو نمونه از مواردی هست که نشان می دهد برخی از پناهجویان اطلاعات کمی در مورد روند پناهندگی و موضوعات مرتبط با ان دارند.
پناهنده و پناهجو
وقتی فردی درخواست پناهندگی میدهد، پناهجو محسوب میشود. تا زمانی که پاسخ نهایی به متقاضی داده نشده است او همچنان پناهجو خواهد بود. در زبان گرجی به پناهجو میگویند : თავშესაფრის მაძიებელი
درخواست پناهندگی در گرجستان توسط اداره مهاجرت بررسی می شود که زیرمجموعه وزارت کشور می باشد. اگر پاسخ اداره مهاجرت به درخواست مثبت باشد فرد می تواند بعنوان پناهنده در کشور گرجستان زندگی کند در غیراینصورت باید خاک گرجستان را ترک نماید البته رای اداره مهاجرت در اینمورد قابل طرح در دادگاه تفلیس نیز می باشد. دادگاه ممکن است تصمیم اداره مهاجرت را تائید یا ان را نقض نماید.
به پناهجو یک کارت شناسایی موقت داده می شود اما گذرنامه او توسط اداره مهاجرت گرفته می شود. پناهجو نمی تواند به خارج گرجستان مسافرت کند.
روند درخواست و رسیدگی به پرونده
برای درخواست پناهندگی باید مستقیم به اداره مهاجرت گرجستان مراجعه کنید. سازمان ملل یا هیچ سازمان دیگری تقاضای اولیه را ثبت نمی کنند.
در ساختمان اصلی اداره مهاجرت بخش ویژه ای برای درخواست پناهندگی وجود دارد. این بخش ورودی مجزا دارد که در سردر آن هیچ تابلو یا علامت ویژه ای نصب نشده است. با پرس و جو می توانید آنجا را پیدا کنید. در خواست شما میتواند به زبان فارسی یا زبانهای دیگر ارائه شود.
چند روز پس از درخواست پناهندگی، از سوی اداره مهاجرت با شما تماس تلفنی گرفته می شود تا از تاریخ مصاحبه اولیه مطلع شوید. مصاحبه اولیه که برای تشکیل پرونده می باشد ممکن است چند ساعت بطول بینجامد. در این مصاحبه مشخصات کامل شما و خانواده تان (حتی اگر همراه شما یا متقاضی پناهندگی نباشند)، سوابق شغلی، تحصیلات، بطور کلی زندگی نامه مختصر شما و دلایل ترک کشورتان پرسیده میشود. پس از مصاحبه اولیه، پاسپورت شما ضبط می شود و معرفی نامه ای دریافت میکنید که از طریق آن می توانید درخواست کارت شناسایی موقت بنمایید. از این پس شما بطور رسمی بعنوان پناهجو درگرجستان شناسایی می شوید.
در حال حاضر کارت شناسایی پناهجویان یکسال اعتبار دارد. فرض بر این است که در طول این یکسال اداره مهاجرت تصمیم نهایی در مورد وضعیت شما را خواهد گرفت. اگر پاسخ اداره مهاجرت مثبت باشد شما بعنوان پناهنده در گرجستان شناسایی می شوید.
اگر اداره مهاجرت پاسخ منفی بدهد، شما یا باید خاک گرجستان را ترک کنید یا اینکه به تصمیم اداره مهاجرت در دادگاه اعتراض نمایید. پرونده پناهندگی هم در دادگاه اولیه و هم در دادگاه تجدید نظر قابل بررسی است. اگر پرونده شما وارد این روند بشود، تا رسیدن به نتیجه نهایی باید چند سال انتظار بکشید. (گاهی 5 سال یا حتی بیشتر).
چقدر شانس قبولی وجود دارد؟
سئوالی که بسیار مطرح می شود این است : یک پناهجو چقدر شانس دارد که پاسخ مثبت بگیرد و بعنوان پناهنده در گرجستان شناخته شود؟
آمار مربوط به پناجویان و پناهندگان در گرجستان امیدبخش نیست. اگر پناهجویان عراقی و سوریه ای و بطورکلی پناهجویانی که مورد حمایت برنامه های انسان دوستانه بین المللی هستند را در نظر نگیریم، کمتر از 5 درصد پناهجویان از اداره مهاجرت پاسخ مثبت دریافت کرده اند. در برخی سالها این رقم از 2 درصد هم کمتر بوده است.
آقای انسیمه مشاور آژانسی است که با کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان همکاری دارد. با اشاره به آمارهای رسمی از او می پرسم که چرا دولت گرجستان تقاضاهای پناهندگی را رد (ریجکت) می کند. او می گوید ما از این موضوع مطلع هستیم، سازمانهای بین المللی بسیاری به این روند اعتراض کرده اند و از دولت گرجستان خواسته اند که اصلاحاتی در این مورد انجام دهد.
بر اساس اطلاعات رسیده به قفقازستان، از اواخر سال 2018 دولت گرجستان به هیچ درخواست جدیدی پاسخ نداده است، این در حالی است که طبق مقررات این اداره ظرف 6 ماه و حداکثر 9 ماه باید پاسخ نهایی به پناهجویان داده شود. اداره مهاجرت تعداد زیاد پرونده ها و تقاضاها را علت عدم پاسخ اعلام میکند.
بنظر می رسد اداره مهاجرت راهکاری برای کاهش درصد پاسخهای منفی پیدا کرده است و آن اینکه پاسخی به پناهجویان ندهد 😅
کشور سوم
یکی از شایعاتی که در بین پناهجویان رواج یافته است این است که با گرفتن پناهندگی از گرجستان امکان سفر یا حتی مهاجرت به کشورهای دیگر آسانتر می شود. این موضوع به هیچ عنوان صحت ندارد.
فرض کنیم شما راه دراز پناهندگی در گرجستان را با موفقیت طی کنید و در نهایت پاسپورت پناهندگی یا همان مدرک مسافرتی را بدست بیاورید. با این پاسپورت حتی برای سفر به کشورهایی مانند ارمنستان و ترکیه هم نیاز به ویزا خواهید داشت.
توجه کنید، گذرنامه ای که به پناهندگان داده می شود با پاسپورتی که برای شهروندان گرجستان صادر می شود، تفاوت دارد. با پاسپورت پناهندگی تنها در صورت داشتن ویزا می توان به کشورهای دیگر مسافرت کرد.
- آیا با پاسپورت پناهندگی به آسانی می توان ویزای کشورهایی اروپایی یا شنگن را دریافت کرد؟
پاسخ: خیر. حتی در مواردی درخواست ویزا با پاسپورت پناهندگی بسیار دشوارتر از درخواست ویزا با گذرنامه ایرانی خواهد بود.
بطور کلی متقاضی ویزای مسافرتی باید نشان دهد که در کشور محل زندگی خود ریشه ها و وابستگی هایی دارد که موجب می شود پس از پایان ویزا به خانه خود برخواهد گشت. بدیهی است برای یک پناهنده بسیار دشوار خواهد بود که بتواند اثبات نماید به کشور محل زندگی خود وابستگی دارد و به آنجا باز خواهد گشت. در عمل هم مشاهده است که اغلب درخواست ویزا از سوی پناهندگان به نتیجه مثبت نرسیده است.
- آیا درست است که با پاسپورت پناهندگی گرجستان میتوان به 35 کشور بدون ویزا مسافرت کرد؟
پاسخ: برای ورود به برخی از کشورها نیاز به داشتن ویزا نیست اما نکته مهم اینجاست که اینها چه کشورهایی هستند.
بطور کلی برای سفر به بعضی از کشورها با هیچ گذرنامه ای نیاز به ویزا وجود ندارد، حتی با گذرنامه های صادره از سوی دولتهای حاکم برایران و افغانستان. بعنوان مثال برای ورود به جزیره توالو در اقیانوس آرام نیاز به ویزا نیست اما این جزیره تنها به کشور استرالیا پرواز مستقیم دارد. مقامات این جزیره می دانند که مسافرانشان امکان سفر به استرالیا را داشته اند بنابراین در واقع و در عمل کنترل مسافران ورودی به این جزیره از سوی مقامات استرلیا انجام می شود. از اینگونه جزایر در جهان داریم که ورود به انها از مسیر کشورهایی مانند استرالیا، انگلیس، فرانسه و غیره انجام می شود و بنابراین خود آنها ویزای خاصی تعریف نکرده اند.
با توجه به انچه گفته شد با دیدگاه عمگرایانه باید گفت که با پاسپورت پناهندگی گرجستان برای سفر به کلیه کشورها باید ویزا گرفت و دریافت ویزا از کشورهای پیشرفته همچنان دشوار خواهد بود.
پناهندگی و قانون
هر سه کشور قفقاز جنوبی یعنی گرجستان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان در چهارچوب همکاری با اروپا پناهده می پذیرند و قوانین پناهندگی مشابه اروپا دارند. پیشتر در این سایت کتابچه اطلاعات برای متقاضیان پناهندگی منتشر شده است. هر چند این کتابچه مربوط به ارمنستان می باشد اما شرایط با گرجستان تفاوتی ندارد. پس اگر علاقه مند هستید از قوانین پناهندگی در مورد گرجستان مطلع شوید، می توانید به لینک کتابچه مراجعه کنید:
کتابچه اطلاعات برای متقاضیان پناهندگی
کتابچه فوق شامل 11 فصل است و هر فصل موضوع خاصی در ارتباط با پناهندگی را در بر می گیرد.
توجه کنید انچه در این کتابچه ها و بروی کاغذ نوشته می شود در عمل و در رویه اجرایی ممکن است متفاوت از آب در بیاید.
به کانال تلگرامی گرجستان بپیوندید.
گفتگوهای فوق دو نمونه از مواردی هست که نشان می دهد برخی از پناهجویان اطلاعات کمی در مورد روند پناهندگی و موضوعات مرتبط با ان دارند.
پناهنده و پناهجو
وقتی فردی درخواست پناهندگی میدهد، پناهجو محسوب میشود. تا زمانی که پاسخ نهایی به متقاضی داده نشده است او همچنان پناهجو خواهد بود. در زبان گرجی به پناهجو میگویند : თავშესაფრის მაძიებელი
درخواست پناهندگی در گرجستان توسط اداره مهاجرت بررسی می شود که زیرمجموعه وزارت کشور می باشد. اگر پاسخ اداره مهاجرت به درخواست مثبت باشد فرد می تواند بعنوان پناهنده در کشور گرجستان زندگی کند در غیراینصورت باید خاک گرجستان را ترک نماید البته رای اداره مهاجرت در اینمورد قابل طرح در دادگاه تفلیس نیز می باشد. دادگاه ممکن است تصمیم اداره مهاجرت را تائید یا ان را نقض نماید.
به پناهجو یک کارت شناسایی موقت داده می شود اما گذرنامه او توسط اداره مهاجرت گرفته می شود. پناهجو نمی تواند به خارج گرجستان مسافرت کند.
روند درخواست و رسیدگی به پرونده
برای درخواست پناهندگی باید مستقیم به اداره مهاجرت گرجستان مراجعه کنید. سازمان ملل یا هیچ سازمان دیگری تقاضای اولیه را ثبت نمی کنند.
در ساختمان اصلی اداره مهاجرت بخش ویژه ای برای درخواست پناهندگی وجود دارد. این بخش ورودی مجزا دارد که در سردر آن هیچ تابلو یا علامت ویژه ای نصب نشده است. با پرس و جو می توانید آنجا را پیدا کنید. در خواست شما میتواند به زبان فارسی یا زبانهای دیگر ارائه شود.
چند روز پس از درخواست پناهندگی، از سوی اداره مهاجرت با شما تماس تلفنی گرفته می شود تا از تاریخ مصاحبه اولیه مطلع شوید. مصاحبه اولیه که برای تشکیل پرونده می باشد ممکن است چند ساعت بطول بینجامد. در این مصاحبه مشخصات کامل شما و خانواده تان (حتی اگر همراه شما یا متقاضی پناهندگی نباشند)، سوابق شغلی، تحصیلات، بطور کلی زندگی نامه مختصر شما و دلایل ترک کشورتان پرسیده میشود. پس از مصاحبه اولیه، پاسپورت شما ضبط می شود و معرفی نامه ای دریافت میکنید که از طریق آن می توانید درخواست کارت شناسایی موقت بنمایید. از این پس شما بطور رسمی بعنوان پناهجو درگرجستان شناسایی می شوید.
در حال حاضر کارت شناسایی پناهجویان یکسال اعتبار دارد. فرض بر این است که در طول این یکسال اداره مهاجرت تصمیم نهایی در مورد وضعیت شما را خواهد گرفت. اگر پاسخ اداره مهاجرت مثبت باشد شما بعنوان پناهنده در گرجستان شناسایی می شوید.
اگر اداره مهاجرت پاسخ منفی بدهد، شما یا باید خاک گرجستان را ترک کنید یا اینکه به تصمیم اداره مهاجرت در دادگاه اعتراض نمایید. پرونده پناهندگی هم در دادگاه اولیه و هم در دادگاه تجدید نظر قابل بررسی است. اگر پرونده شما وارد این روند بشود، تا رسیدن به نتیجه نهایی باید چند سال انتظار بکشید. (گاهی 5 سال یا حتی بیشتر).
چقدر شانس قبولی وجود دارد؟
سئوالی که بسیار مطرح می شود این است : یک پناهجو چقدر شانس دارد که پاسخ مثبت بگیرد و بعنوان پناهنده در گرجستان شناخته شود؟
آمار مربوط به پناجویان و پناهندگان در گرجستان امیدبخش نیست. اگر پناهجویان عراقی و سوریه ای و بطورکلی پناهجویانی که مورد حمایت برنامه های انسان دوستانه بین المللی هستند را در نظر نگیریم، کمتر از 5 درصد پناهجویان از اداره مهاجرت پاسخ مثبت دریافت کرده اند. در برخی سالها این رقم از 2 درصد هم کمتر بوده است.
آقای انسیمه مشاور آژانسی است که با کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان همکاری دارد. با اشاره به آمارهای رسمی از او می پرسم که چرا دولت گرجستان تقاضاهای پناهندگی را رد (ریجکت) می کند. او می گوید ما از این موضوع مطلع هستیم، سازمانهای بین المللی بسیاری به این روند اعتراض کرده اند و از دولت گرجستان خواسته اند که اصلاحاتی در این مورد انجام دهد.
بر اساس اطلاعات رسیده به قفقازستان، از اواخر سال 2018 دولت گرجستان به هیچ درخواست جدیدی پاسخ نداده است، این در حالی است که طبق مقررات این اداره ظرف 6 ماه و حداکثر 9 ماه باید پاسخ نهایی به پناهجویان داده شود. اداره مهاجرت تعداد زیاد پرونده ها و تقاضاها را علت عدم پاسخ اعلام میکند.
بنظر می رسد اداره مهاجرت راهکاری برای کاهش درصد پاسخهای منفی پیدا کرده است و آن اینکه پاسخی به پناهجویان ندهد 😅
کشور سوم
یکی از شایعاتی که در بین پناهجویان رواج یافته است این است که با گرفتن پناهندگی از گرجستان امکان سفر یا حتی مهاجرت به کشورهای دیگر آسانتر می شود. این موضوع به هیچ عنوان صحت ندارد.
فرض کنیم شما راه دراز پناهندگی در گرجستان را با موفقیت طی کنید و در نهایت پاسپورت پناهندگی یا همان مدرک مسافرتی را بدست بیاورید. با این پاسپورت حتی برای سفر به کشورهایی مانند ارمنستان و ترکیه هم نیاز به ویزا خواهید داشت.
توجه کنید، گذرنامه ای که به پناهندگان داده می شود با پاسپورتی که برای شهروندان گرجستان صادر می شود، تفاوت دارد. با پاسپورت پناهندگی تنها در صورت داشتن ویزا می توان به کشورهای دیگر مسافرت کرد.
- آیا با پاسپورت پناهندگی به آسانی می توان ویزای کشورهایی اروپایی یا شنگن را دریافت کرد؟
پاسخ: خیر. حتی در مواردی درخواست ویزا با پاسپورت پناهندگی بسیار دشوارتر از درخواست ویزا با گذرنامه ایرانی خواهد بود.
بطور کلی متقاضی ویزای مسافرتی باید نشان دهد که در کشور محل زندگی خود ریشه ها و وابستگی هایی دارد که موجب می شود پس از پایان ویزا به خانه خود برخواهد گشت. بدیهی است برای یک پناهنده بسیار دشوار خواهد بود که بتواند اثبات نماید به کشور محل زندگی خود وابستگی دارد و به آنجا باز خواهد گشت. در عمل هم مشاهده است که اغلب درخواست ویزا از سوی پناهندگان به نتیجه مثبت نرسیده است.
- آیا درست است که با پاسپورت پناهندگی گرجستان میتوان به 35 کشور بدون ویزا مسافرت کرد؟
پاسخ: برای ورود به برخی از کشورها نیاز به داشتن ویزا نیست اما نکته مهم اینجاست که اینها چه کشورهایی هستند.
بطور کلی برای سفر به بعضی از کشورها با هیچ گذرنامه ای نیاز به ویزا وجود ندارد، حتی با گذرنامه های صادره از سوی دولتهای حاکم برایران و افغانستان. بعنوان مثال برای ورود به جزیره توالو در اقیانوس آرام نیاز به ویزا نیست اما این جزیره تنها به کشور استرالیا پرواز مستقیم دارد. مقامات این جزیره می دانند که مسافرانشان امکان سفر به استرالیا را داشته اند بنابراین در واقع و در عمل کنترل مسافران ورودی به این جزیره از سوی مقامات استرلیا انجام می شود. از اینگونه جزایر در جهان داریم که ورود به انها از مسیر کشورهایی مانند استرالیا، انگلیس، فرانسه و غیره انجام می شود و بنابراین خود آنها ویزای خاصی تعریف نکرده اند.
با توجه به انچه گفته شد با دیدگاه عمگرایانه باید گفت که با پاسپورت پناهندگی گرجستان برای سفر به کلیه کشورها باید ویزا گرفت و دریافت ویزا از کشورهای پیشرفته همچنان دشوار خواهد بود.
پناهندگی و قانون
هر سه کشور قفقاز جنوبی یعنی گرجستان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان در چهارچوب همکاری با اروپا پناهده می پذیرند و قوانین پناهندگی مشابه اروپا دارند. پیشتر در این سایت کتابچه اطلاعات برای متقاضیان پناهندگی منتشر شده است. هر چند این کتابچه مربوط به ارمنستان می باشد اما شرایط با گرجستان تفاوتی ندارد. پس اگر علاقه مند هستید از قوانین پناهندگی در مورد گرجستان مطلع شوید، می توانید به لینک کتابچه مراجعه کنید:
کتابچه اطلاعات برای متقاضیان پناهندگی
کتابچه فوق شامل 11 فصل است و هر فصل موضوع خاصی در ارتباط با پناهندگی را در بر می گیرد.
توجه کنید انچه در این کتابچه ها و بروی کاغذ نوشته می شود در عمل و در رویه اجرایی ممکن است متفاوت از آب در بیاید.
به کانال تلگرامی گرجستان بپیوندید.
نظرات
ارسال یک نظر